استفاده از روش توموگرافی لرزهای برای تعیین پتانسیل نشت از تکیه‌گاه‌های سد بختیاری

توموگرافی از زمان اولین رسید برای ارایه تصویری از ساختار سرعتی زیر زمین از امواج لرزه‌ای استفاده می‌کند. این روش به‌طور وسیع در علوم‌زمین و زمین‌شناسی مهندسی به‌کار می‌رود. زمان سیر امواج حاصل از چشمه لرزه‌ای که توسط گیرنده‌ها دریافت می‌شوند، برای مطالعه محدوده بین چشمه و گیرنده‌ها به‌کار می‌رود. این نوشتار، برداشت‌های توموگرافی انجام یافته در ساختگاه سد بختیاری را مورد بررسی قرار می‌دهد. هدف این بررسی، پیدا کردن زون‌های کم‌سرعتی است که منطبق با بخش‌های درزه‌دار با پتانسیل نشت در  جناحین ساختگاه است. برای تجزیه و تحلیل داده‌های برداشت شده در سد بختیاری، تحلیل توموگرافی سه بعدی انجام شده است. توانایی تحلیل سه بعدی برای مقابله با مسئله عدم یکتایی جواب در داده‌های توموگرافی، یک برتری بسیار بالا  به‌شمار می‌رود برای ردیابی پرتو و محاسبه زمان رسید در هر تکرار، از روش ارائه شده توسط  Um & Thurber (1987)استفاده شده و عملیات وارون با استفاده از تکنیک SIRT صورت گرفته است. در این مطالعه، میانگین سرعت در بیشتر مقاطعی که برداشت توموگرافی در آنها انجام شده در حدود km/s 3 به‌دست آمده است. با استناد به رابطهBarton (2006) می‌توان گفت که نفوذپذیری تکیه‌گاه‌های سد، در مجموع پایین است. در جناح راست و در افق‌های بالاتر از 690 متری، یک زون کم‌سرعت دیده می‌شود که نشان‌دهنده گسترش زون‌های ضعیف موجود در سطح تا این ژرفا است. با وجود حضور زون‌های ضعیف در برخی از توموگرام‌ها، کیفت توده سنگ ساختگاه در مجموع خوب است و با طراحی پرده آب‌بند مناسب می‌توان از نشت آب از این زون‌‌ها جلوگیری کرد.